HEER, LEER ONS BIDDEN

Wat is bidden? In de Oude Catechismus wordt bidden omschreven als: ‘je hart verheffen tot God. Als we dat ‘hart’ nemen in de Bijbelse zin van ‘je hele persoon tot in zijn diepste kern’, dan wordt hier iets heel moois gezegd. Alleen met dat ‘verheffen’ zit het wat moeilijk. Hoe doe je dat? Doe je zoiets op vastgestelde tijden? Voor mij is bidden: ‘gelovig je bestaan doorlichten’. De mens is op heel de aarde het enige wezen dat zich: kan. richten tot zijn oorsprong, zijn Oergrond. De mens moet zijn leven maken, en gelovig kunnen verantwoorden.

Bij dieren en planten spreken wij van groeikrachten instinkt, -waarmee wij bedoelen dat planten en dieren een uitgestippelde koers volgen. Een dier hééft zijn leven en kan het niet maken en hoeft zich daarom ook niet ten opzichte van zijn Schepper te verantwoorden. De mens wel. Hij overlegt met zichzelf en met anderen, hij maakt plannen voor de toekomst. Een koe kun je drie maanden op een grasveld laten lopen en er is hoogstens een kaalgevreten wei. Maar als je er een mens neerzet, zal hij óf een hut gebouwd hebben óf de grond hebben omgespit, of wat dan ook; Hij laat de dingen niet met rust. Waarom? Omdat de dingen. vóór hem liggen als een uitdaging. Van ijzer maakt hij een fiets en., van de grond een weg. En in oorlogstijd wordt de fiets een geweer en de weg een hinderlaag. De mens is in staat om beslissingen te nemen. Hij geeft vorm aan de wereld. En juist omdat de mens in tegenstelling tot het dier een open toekomst heeft, ervaart hij zich verantwoordelijk voor al zijn beslissingen en stelt hij zich voortdurend vragen naar de krachten áchter de dingen. (Drs. L. M. Thomas)

Juist omdat je in het gebed ruimte krijgt om adem te halen, - en je in het gebed leert ontdekken dat je er bent voor God en voor elkaar. Dat je samen in de wereld een opdracht hebt te vervullen. In het gebed word je opgeroepen om solidair te worden met ‘de minsten der mijnen’ en ‘je brood te breken en met hen te delen’. Misschien heb ik dit te gemakkelijk gezegd, maar ik besef heel goed dat bidden geen eenvoudige zaak is. En toch denk ik dat er juist in deze tijd er veel mensen zijn die zouden willen bidden, maar die het iedere keer weer door allerlei oorzaken zien mislukken. In onze diepste onmacht ervaren wij hoe moeilijk het is om ons uit te spreken voor God en voor elkaar.

Onze opvattingen over hef bidden hangt men nauwste samen met de opvatting die wij hebben over God. Ieder gebed steunt op een bepaald Godsbeeld. Vroeger dacht men dat God een soort ingenieur-in-ruste was. Hij greep op kritieke ogenblikken in en vulde aan wat de mens nog niet aankon. Voor kleine ziekten hebben we aspirine, voor grotere houden we novenen of steken kaarsen op. Toch betekent bidden veel meer: bidden is je afhankelijkheid van God erkennen. Het behoedt ons voor zelfvoldaanheid en grove zelfoverschatting van ons menselijk kunnen. Het is een eerlijke erkenning dat er ‘iets’ is dat verder gaat dan mijzelf. Of je wilt of niet - als je verder wilt komen in je geloofsverantwoording - zul je momenten in je leven moeten zien te vinden waarop je dit geloof bewust uitspreekt en verdiept. Een huwelijk strandt als niet bij tijd en wijlen de liefde voor elkaar tastbaar wordt gemaakt in woorden en in gebaren. Zo strandt ook ons geloven als wij niet bij tijd en wijlen ons geloof willen verwoorden en tastbaar willen maken:.

Ons gebed verandert niet de ziekte, maar de zieke. 'De gebeurtenis in het Hof van Olijven laat ons dit overduidelijk zien. ‘Laat deze kelk aan mij voorbijgaan’, bidt Jezus. Gebeurt dit dan? Nee! Is zijn gebed dan niet verhoord? Ja, maar door de lijdenskelk weg te nemen niet, maar:door de kracht en de troost die Jezus in het gebed vindt. En dit wordt geïllustreerd door de engel die Hem verschijnt. Christus staat op en gaat het lijden tegemoet, anders dan tevoren, waar angsten en droefheid Hem overmeesterden.

En wie ooit in Lourdes is geweest, ziet hetzelfde verschijnsel. De vele miljoenen die naar Lourdes gaan worden zelden of nooit genezen, maar wel komen zij ánders terug. Samen met duizenden anderen. verantwoordt de mens zijn leven ten opzichte van zijn Schepper. Wie -zieken begeleidt op bedevaart, weet dat hij met andere mensen terugreist als waarmee de heenreis begonnen is. Mensen met een groter geloof die ervan overtuigd zijn dat het gebed niet God verandert, maar de mens verandert. Dat het gebed niet de ziekte gezond maakt, maar de zieke zelf.

Hoe bidt Jezus? Christus gaat met. zijn Vader om alsof Hij een mens is. Hij noemt God ABBA, het vertrouwelijke kinderwoordje voor Vader. In Christus kunnen wij God aanspreken als in een vertrouwelijk gesprek van mens tot mens. ‘Heer, leer ons bidden’ was de verzuchting van Jezus' leerlingen en het is ook ónze verzuchting, overtuigd als wij zijn dat het verantwoorden van ons geloof in God op de stille momenten van je leven je een garantie biedt dat alles terecht zal komen, als je maar ‘als je in gesprek blijft met God!’