HET STAAT IN DE STERREN GESCHREVEN

Het stond in de sterren en daarom waren ze naar Jeruzalem gekomen: een paar astrologen uit het land van de opgaande zon - het morgenland. ‘Het staat in de sterren geschreven, dat er een nieuwe koning geboren is.’ Herodes, heerser over Israël liet geschrokken navraag doen, want hij was bang dat mét de geboorte van de nieuwe Koning zijn ster zou vallen - haast onontkoombaar. Van Bethlehem hadden de Schriften gesproken? Welnu, hij zou zijn soldaten sturen naar die stad om al wat klein is te vertrappen en te doden, want zelf een klein begin moet in de kiem gesmoord.

Zo werd vervuld wat eens gezegd was: ‘Moeder Rachel zal zich omdraaien in haar graf en geen tranen meer over hebben om te klagen over haar vermoorde kinderen’. De evangelist Matteüs vertelt over mensen uit 't land van sterrenwijsheid die hun eigen oprijzende sterren prijsgeven om voortaan hun leven te laten bepalen door een wegreizende ster. Een wegreizende ster die mensen weglokt en uitnodigt om los te breken uit je eeuwige kringloop. Een ster die verwijst naar de toekomst.

Het staat in de sterren geschreven. Libelle, Margriet en Nieuwe Revue hebben onze horoscoop van 2015 al getrokken. Daar hebben we de Bijbel niet voor nodig! De Bijbel wil zich daarvoor ook niet laten gebruiken. De Schrift verzet zich zelfs tegen deze sterrenwijsheid die daarmee aangeeft dat sommige dingen in je leven onherroepelijk bepaald zijn: alsof er geen verwrikken en bewegen aan is wat de toekomst van de aarde en de toekomst van ons mensen betreft. De Schrift protesteert tegen de loop van een van tevoren geprogrammeerde geschiedenis.

Het staat in de sterren te lezen. De Assyriërs en Babyloniërs wisten erg veel van sterren af. Ze stonden daar om bekend. En uit het land van sterrenwijsheid komen drie wijzen. Ze laten zich leiden door de stand van de sterren: en een ster trekt voor hen uit. Mensen met een eenvoudig geloof laten álles achter zich om zich in het onbekende te storten. Een nieuw Abrahamsgeloof! Ze komen op hun kamelen aangereden. Als kind vind je een kameel eigenlijk het mooiste dier van de kerststal. Een kameel, ploeterend door het zand van de eindeloze woestijn, trekkend over de bergen van Juda.

Misschien dat het Driekoningen verhaal ons dàt leert: dat je alles achter je moet durven laten om het onbekende tegemoet te trekken. Huis en haard verlaten, d.w.z. los van eigen zekerheden om naar Gods zekerheid toe te groeien. Het betekent dat je ook jezelf ter discussie durft stellen. Ongehoord! De moed om nieuwe - onbekende - wegen te gaan. Het betekent dat je je telkens laat leiden door de nieuwe ster van Bethlehem: Jezus van Nazareth. Maar dat betekent ook dat als je zijn weg gaat het een weg zal zijn die dwars door Goede Vrijdag heenloopt. Maar gelukkig is het ook de weg van de verrijzenis uit de doden. Durven wij de ster van Jezus achterna te gaan ten koste van onze eigen ster? Herodes is verschrikkelijk en leeft als ooit tevoren. Nog steeds worden er elke dag opnieuw mensen door Herodes' hand onderuit gehaald. Maar het Evangelie zegt het weer duidelijk: Herodes zal het nooit winnen van het kleine kerstkind. Zoals de farao het nooit heeft kunnen winnen van de stotterende Mozes. Zoals de sterke Goliath onderuit werd gehaald door de kleine David. Net zo min als in onze tijd de fascistische krachten het zullen winnen. Verslagen zal hij worden: de zevenkoppige draak van tirannie, huisarrest, apartheid, marteling, verdrukking, isolatie en executie!

Het is gemakkelijk om je niet druk te maken als de hand van Herodes net niet lang genoeg is om jou te raken. Dan kun je het onder de tirannie best uithouden! Natuurlijk is het leven heerlijk als de zon schijnt. Dan vergeet je de herfst en koude winter waarin anderen verkeren. Kiezen voor de kleinen en weerlozen is kiezen voor diegenen die in onze wereld de klappen krijgen. Hun weg gaan betekent ook voor jou concreet de woestijn in durven gaan.

Niet weten waar je uitkomt. Je laten leiden - niet door je horoscoop maar door de ster van het Evangelie. Dat Evangelie dat ons vertelt dat er geen toekomst is voor Farizeeën en Schriftgeleerden die niet meer in beweging zijn te krijgen. Dat geldt natuurlijk ook voor de kerk waartoe wij behoren. Het is goed toeven in Gods tempel van goud, wierook en mirre - door geen Herodes kapot te krijgen. Daar voel je je veilig, al blijft Herodes daarmee voor eeuwig in het zadel.

Maar alles wat drakentanden heeft komt slecht halverwege. Het staat in de sterren en de Bijbelgeleerden vinden dat in de Schrift terug. Maar de Bijbel doet niet mee met onze horoscopen. Je vindt ze weer in overvloed: in de Libelle, de Margriet, Privé, Story, in de Nieuwe revue. De Bijbel draait de dingen om en stelt de sterren als het ware in dienst van de Schrift. En de Schrift vertelt ons wat ons in de toekomst wél te wachten staat. Zij vertelt ons, als het gaat om mensen die aan dit leven tekort komen:

Ooit worden mensen van niks mensen van alles.
Voor hen zullen dan de Libelles zoemen,
de Margrieten bloeien
en hun leven zal ook Privé
een geweldige Story zijn.
Voor hen zal het leven verlopen
als een Nieuwe Revue!