INNERLIJK VERDEELD

De lezingen die voor vandaag gekozen zijn, gaan over het onderwerp ‘je verantwoordelijkheid niet willen of kunnen dragen en dan vervolgens de schuld op een ander schuiven. Je geeft dan de schuld van een man aan zijn vrouw, en de vrouw aan de slang in de boom. En die laatste kronkelt net zolang tot ze ons in de wurgreep heeft. En zo zijn we weer terug bij af, maar dan een beetje verder in de put, zoals bij een neerwaartse spiraal die naar beneden kronkelt. Of zoals de Schriftgeleerden die met een onmogelijk verhaal op de proppen komen dat duivelse krachten elkaar uitroeien, en dat ze die vergelijking dan toepassen op Jezus van Nazareth. Je moet het maar aandurven om zo je eigen onmacht ten toon te spreiden. De val die zij opzetten voor Jezus, daar lopen ze daarna zelf met open ogen in. Maar als je zélf het licht niet meer ziet, moet je het niet ánderen ontzeggen. Want als je je bedreigd voelt, maak je in je leven vaak de gekste sprongen.

Zo horen wij in het evangelie een kakafonie van geluiden en meningen. De een weet het nog beter dan de ander. De opvattingen laten aan onbegrip en ongeloof niets te wensen over. De Schriftgeleerden, die helemaal uit Jeruzalem gekomen waren, meenden dat zij God zelf zijn of God zelf vertegenwoordigen. Dus als iemand het dan niet met je eens is, dan verbind je zijn visie aan de duivel. Jezus zegt daarop: ‘als Ik van de duivel ben, waarom vecht ik dan tegen de duivel? Wanneer een huis innerlijk verdeeld is zal dat huis geen standhouden. En wanneer de satan opstaat tegen zichzelf en verdeeld is, kan hij geen standhouden, maar is zijn einde gekomen’. En trouwens: zien jullie niet of hebben jullie niet gehoord hoe Ik duivels uitdrijf, hoe ik mensen bevrijd en zieken genees? Zijn jullie zo blind en doof en zo verzekerd van jullie zelf?

Jezus beschrijft dan zijn eigen rol en zegt: ‘Niemand kan het huis van een sterke man binnengaan, zonder eerst de man gebonden te hebben’. Dat is wat Jezus komt doen. Dat is wat ze Hem ook zien doen. Hij komt als een dief in de nacht de fortificaties en structuren van de bestaande orde – of beter van de bestaande chaos die mensen terroriseert en gevangenhoudt – binnen. (Matteüs 24:43). Jezus gaat dan verder in op deze structuren, die zijn beschuldigers – Schriftgeleerden en priesters – op een onderdrukkende manier in stand houden, profiterend van onmogelijke verplichtingen, menselijke zwakheid, en de consequente schuldgevoelens.

Na een plechtig ‘Amen’(Voorwaar!) trekt Jezus de hele onderbouw, waarop zijn tegenstanders hun tempeldienst met offers en al baseerden, onder hen weg. Hij zegt: ‘Voorwaar, Ik zeg u: alle zonden zullen de mensen vergeven worden, zelfs de godslasteringen. Jezus voelt zich in zijn eer aangetast’. Ze beweren dat Hij van de duivel bezeten is, ze krijgen het nu op hun boterham, want het leven wordt onmenselijk, ondragelijk als er geen harmonie is tussen buitenkant en binnenkant. Weg met die innerlijke verdeeldheid!

Tenslotte nog een opmerking bij de passage over zijn familie. Zoals de Schriftgeleerden en de Farizeeën, ligt ook zijn familie dwars op Zijn weg. De naam ‘satan’ betekent eigenlijk ‘dwarsligger’ Verder in het Marcusevangelie horen we Jezus zelfs tegen Petrus zeggen: ‘Ga weg Satan, ga weg, jij dwarsligger’. Dat zegt hij vandaag ook tegen zijn familie. Natuurlijk, ook zij hebben gehoord dat Hij misschien niet meer goed bij z’n verstand is. Ze komen Hem terughalen voordat het te laat is, En hun vrees is niet ongegrond. Er zijn al agenten uit Jeruzalem, niet alleen om Hem te controleren, maar om Hem te liquideren. Dat is geen overdrijving. Het is duidelijk door de wijze waarop mensen-van-naam Hem nu beschuldigen. En zoals we dat gewend zijn: waar mensen aan de macht zijn, zien we op vele plaatsen dat ze hun tegenstanders demoniseren. Ze beweren dat Hij van de duivel bezeten is. De duivel is in Hem gevaren. Maar ook zijn familie en vrienden mogen weten dat niets zijn gang naar Jeruzalem in de weg zal staan. Hij roept een halt toe aan die innerlijke verdeeldheid. En Hij weet dat de Vader vierkant achter Hem staat. Want, ook voor zijn familieleden en vrienden geldt: wie niet horen wil, moet maar voelen!