GEEST DIE VUUR EN LIEFDE ZIJT

Vandaag gaat het in het evangelie van Johannes om drie krachtige woorden. Het gaat over de woorden ‘liefhebben’, ‘de geboden onderhouden’ en ‘mijn Vader zal u een Helper sturen, de heilige Geest’ (Joh. 14:17). Laten we bij die woorden vanavond wat stil blijven staan.

DE LIEFDE

Allereerst de Liefde. ‘Wie mij liefheeft, zal door mijn Vader bemind worden’ zegt Jezus. Liefhebben, wat is liefde? Er speelt zich wat of rond de liefde. Je hoeft de radio of Tv maar aan te zetten en binnen een halve minuut heeft iemand het wel over de liefde. Maar over welke liefde gaat dat dan? Over een verre droom, dat onbereikbaar ideaal, of over de liefde die te maken heeft met de werkelijkheid van elke dag? Wij mensen kunnen elkaar ontrouw zijn, elkaar niet meer vertrouwen. Bij God gaat het bij de liefde altijd om een eeuwige liefde en een eeuwige trouw!

De Bijbel vertelt ons aan het begin al over het ontstaan van de liefde. Dat mooie liefdesverhaal van Adam en Eva. Is dat verhaal dan echt gebeurd? Er zijn veel mensen in onze wereld die rondlopen zonder dat ze hun liefdeslied kunnen zingen. Zo ook Adam. Hij loopt doelloos rond. God geeft hem dieren. Adam geeft de dieren een naam. De mens wordt boer. Maar zijn bruiloftslied kan hij niet zingen! En dan - in een nacht vol dromen - valt Adam, in een diepe slaap. God neemt een rib uit zijn zijde en vormt daar 'n andere mens uit. En de volgende morgen wrijft Adam de slaap uit zijn ogen. Hij kan zijn ogen niet geloven: eindelijk ziet hij iemand, een ander mens, vlees van zijn vlees en gebeente van zijn gebeente! Hij zal ongetwijfeld gedacht hebben: ‘Ze kostte een rib uit mijn lijf, maar ze is de moeite, ja alle moeite waard!’ Je loopt te midden van duizenden mensen, maar je kunt je liefdeslied niet zingen. En dan kan het gebeuren, dat je plotseling uitroept: daar is hij, vlees van mijn vlees. Daar is zij dan: gebeente van mijn gebeente!

De Bijbel is duidelijk waar de liefde van God uit bestaat. God zegt: ‘Ik heb jouw naam, ja ook die van jou, bij jouw doopsel geschreven in de palm van mijn hand’. En die naam veegt Hij nooit meer uit! God is zo bezorgd om mensen dat Hij niemand laat vallen, zelfs niet in de donkere aarde. Hij belooft de mens, geschapen naar Zijn beeld en gelijkenis, dat hij terugkomt in zijn levende handen. De liefde van God is eeuwig. Hij draagt ons zelfs door de dood heen! Omdat God liefde is, mogen wij geloven in een eeuwig bestaan bij God.

Dat is de blijde boodschap: waar mensen elkaar niets meer kunnen beloven, ontvangen we de grootste belofte van God, de enige belofte die toekomst heeft: mensenkind, mijn liefde voor jou gaat zelfs dwars tegen alle dood in. Ook al val je uit het leven, je komt niet terecht in een eindeloos ravijn. Want Ik zal je opvangen en wegdragen op mijn Goddelijke vleugels. Is met de dood niet alles afgelopen? De heilige schrift zegt: Als je leeft van de liefde, zegt Paulus, dan is die sterker dan de dood. Wij hebben het toch over de liefde ‘die eeuwig is’ - een eeuwige liefde, een liefde die blijft ook als er iemand gestorven is? Voor altijd in liefde verbonden met elkaar, maar vooral ook met de bron van ons bestaan.

DE GEEST

Het tweede woord van vanavond is het woord ‘Geest’. Dat woord Geest kom je bijna vijfhonderd keer in de Bijbel tegen. Al in de eerste zinnen van de Bijbel horen we dat Gods Geest zweefde over de wateren (Gen.1:2) Jezus heeft het in zijn Bergrede over de ‘Armen van Geest’ (Mt.5:3). Met Pinksteren zal de Geest ‘centraal staan. Vanavond krijgen we een voorproefje: God zal ons zijn Helper sturen, de heilige Geest. En in deze zeven weken tussen Pasen en Pinksteren bereiden we ons daarop voor. Misschien dat u vandaag niet zo zat te wachten op een geestelijk woord, maar het is toch te hopen dat wij ooit de geest zullen krijgen, voordat we de geest zullen geven.

We gebruiken dat woord ‘Geest’ eigenlijk heel veel! Het is een kernwoord van de Bijbel. En we weten intussen dat die omgeven zijn door tal van spreekwoorden en gezegdes. Misschien kunnen we een paar van die uitdrukkingen voor de geest halen. We hebben het over een geest die heel gewillig is en over het lichaam dat vaak zwak is. Een geest kan helder zijn of kinderlijk. Je hebt onreine geesten en sterke geesten. Je kunt ook iemands geestverwant zijn. Je kunt geestig zijn, maar ook naargeestig. Je kunt naar de geest van iemand leven, leven volgens de letter van de wet, en niet volgens de geest van de wet. Je kunt een verdorven geest hebben. Je kunt er ook uitzien als een geest. Geesten kom je ook, zeggen ze - rond het middernachtelijk uur. Maar er gebeurt niets als je beschikt over een grote tegenwoordigheid van geest!

De leerlingen, in gezelschap van Maria, ontvangen de heilige Geest. Ze zijn samen in gebed en houden hun eerste Pinksternovene. Jezus zal ons zijn Geest sturen. De Geest van bijstand, zo noemt Jezus zijn tegenwoordigheid. En naarmate die bijstand op verschillende manieren ervaren wordt, spreken we van Voorspreker, Raadgever, Trooster, Helper. Het is de Geest van waarheid die hun alles in herinnering zal brengen wat Jezus hun gezegd heeft. Maar zoals je licht- en geluidsgolven niet kunt ontvangen, als je geen antenne hebt of als die antenne niet goed is gericht, zo kun je de werking van de Geest van liefde, de Geest van Waarheid, de Geest van trouw, alleen ervaren als je er ontvankelijk voor bent, als je in je leven je antenne op God en op onze naasten gericht staat.

In de evangelietekst van vandaag, de laatste voor hemelvaart, zegt Jezus dat Hij de wereld zal verlaten. Maar niet voordat Hij ons zijn Geest heeft achtergelaten. Vanuit die Geest mogen we leven. De leerlingen van Jezus vormen een soort fanclub rond Jezus. Hij is Degene die alles weet en alles kan. Ze adoreren Hem zoals jonge mensen hun idool adoreren. Maar ze moeten los van Hem komen, zoals tieners los moeten komen van hun ouders. Ze moeten hun eigen verantwoordelijkheid aandurven, op weg durven gaan. Jezus gaat terug naar zijn Vader in de hemel. De leerlingen zijn nu zélf verantwoordelijk voor de verspreiding van het evangelie, de Blijde Boodschap. Maar Hij laat ze niet verweesd achter. Hij zal hen een Helper sturen: de heilige Geest, voor wie de wereld niet ontvankelijk is.

En die Geest komt niet altijd in storm en vuur, Hij komt ook in de zachte bries van ons bestaan, in de gewone dingen van elke dag. Zo worden wij mensen die ons inzetten voor een wereld die wat meer openstaat voor God, meer openstaat voor de liefde, meer openstaat voor Gods geboden. Een Geest die vuur en liefde is. Deze Geest van Pinksteren wens ik u nu al van harte toe.