VAN BEKORING NAAR BEKERING

De woestijn, parochianen, is in de Heilige Schrift een sleutelwoord. Niet alleen de woeste zee, maar ook de droge en dorre woestijn zit vol met gevaren: honger, dorst, ziekte en een tomeloze hitte: Elk mens maakt de woestijn in zijn leven mee: een gebroken verkering, een vastgelopen huwelijk, een moeilijk en zwaar sterfbed, een ontslag. Dat zijn met recht woestijnsituaties, waarbij het Land van Belofte ver weg lijkt.

In de geschiedenis van het joodse volk speelt de woestijn een grote rol. Veertig jaar lang zit Gods Volk in een uitzichtloze woestenij. Maar in hun benardheid, juist door hun benardheid krijgen ze alle gelegenheid om na te gaan denken hoe ze Gods eigen kinderen kunnen worden. Ook Jezus trekt na zijn doop door Sint Jan in de Jordaan de woestijn in. Hij wil helderheid krijgen over de weg die hij moet gaan. En terwijl Jezus nadenkt komt de bekoring: groot loert het gevaar!

Misschien kent u de Russische roman ‘de gebroeders Karamazov' van Dostojewski. Ook hier kunt u het verhaal lezen van Jezus' bekoring. De grootinquisiteur roept Jezus opnieuw ter verantwoording. Hij vraagt Jezus: waarom heb jij je kracht niet gebruikt, Jezus, om van stenen brood te maken? Miljoenen hongerigen zouden nu te eten hebben. Waarom heb jij, Jezus, de heerschappij van de wereld niet op je genomen? Dan behoorden oorlog en twist tot een verleden tijd. Waarom, Jezus, ging jij niet in op die vraag naar het wonder? Daar zouden miljoenen zieken, mensen zonder uitzicht, dan nu van kunnen profiteren.

De aanklacht van de grootinquisiteur is duidelijk: Jezus, waarom ben je geen machtige, heersende en almachtige Jezus, een échte zoon van God? Maar Jezus' houding is duidelijk. Hij wil geen tovenaar zijn, geen magiër, geen koning. Hij haalt de Schrift er als getuige bij . ‘Een mens leeft niet van brood alleen’. Waarom kijken jullie altijd maar naar het wonderlijke, het ongewone, het machtige? Jullie zijn alleen maar geïnteresseerd in wat deze wereld opbrengt!

Aan het begin van deze veertigdagentijd staan ook wij voor dezelfde vraag. Durven wij ook met Jezus samen de woestijn in te gaan? Of werken we alleen maar aan eigen zielenheil? Gaan we naast ons vasten toch weer door om mensen - vaak onbewust - naar onze hand te zetten? Maar dat is de weg van Jezus niet! De weg van Jezus is de weg van de Ander. Vasten en versterven hebben geen zin als je tegelijkertijd niet solidair bent met de armen en de verontrechten. Jezus zegt ons dat geen mens een hondenleven hoeft te leiden. Daarom is hulp aan onze naasten niet dat we anderen laten mee eten van onze kruimels van de welvaart, maar het zijn mensen die uitgenodigd zijn om van onze welvaart mee te eten! Is dat de bekoring van onze tijd? Durven wij dit soort stappen aan? Er is een oude stelling die zegt dat een Kerk, dat mensen, nooit kunnen veranderen, als zij niet afdalen naar de armoede. Een armoede zoals Sint Franciscus die beleeft. Een mens die arm leeft en daarom als een rijk mens sterft.

In de vastentijd staan drie woorden uit het evangelie van vanavond centraal. Bij goed vasten gaat het om bidden, vasten en aalmoezen geven. Dat wil zeggen ook aandacht hebben voor mensen die terecht zijn gekomen in de berm van ons bestaan.

Wij weten dat veel lijden niet valt weg te nemen. Maar het lijden hoeft ons besef van vrijheid en de zin van ons bestaan niet te vernietigen. De Heer zat ook in de woestijn, Hij zocht een uitweg en ging. Maar zijn weg was de weg van solidariteit. En God zelf lijdt met zijn Zoon mee. In deze Lijdenstijd lijdt Hij mee met onze wereld die nog steeds op zoek is naar vrede, barmhartigheid en gerechtigheid. Zo wordt de vastentijd een veertigdaagse voorbereiding op het feest van Pasen. En wij kunnen die opstanding al wat leren door te leren opstaan aan elkaar.

In deze veertigdagentijd krijgen we van God extra energie en sterkte om van het woord ‘bekoring’ naar het woord ‘bekering’ over te stappen. Dan mogen we met Pasen door het kruis van de woestijn heen luid het ‘alleluja’ roepen. Christus is opgestaan, en wij met Hem!