ACHTER GAAT VOOR

Toen ik enkele jaren geleden op bezoek ging bij een Eerste Communicant, deed het jongetje zelf open in ‘n nieuw Ajax-outfit. Zijn eerste vraag was ‘Pastoor, bent u voor Feijenoord of voor Ajax?’ En binnen hoorde ik een oom schreeuwen: ‘wij zijn voor Feijenoord hoor!’. Ik kwam binnen en het jongetje herhaalde de vraag ‘bent u voor Ajax of voor Feijenoord?’ Ik keek de hard schreeuwende oom aan en zei: ‘Ik ben ook voor Feijenoord’. De oom schreeuwde: ‘zie je wel, ook de pastoor is voor Feijenoord’. Of het knulletje het begrepen heeft, weet ik niet, maar ik zei er achteraan: ‘U heeft mij niet gevraagd waarom ik voor Feijenoord ben, want dan had ik geantwoord: ik ben voor Feijenoord, want God heeft mij geleerd op te komen voor de zwakkeren in de samenleving!’

De zwakkeren zijn de winnaars, want de eersten zullen de laatsten zijn. Verbeeld je dat dit evangelie voorgelezen zou zijn tijdens de opening van de Olympische Spelen of bij de opening van het nieuwe voetbalseizoen. Degene die dit seizoen de minste doelpunten zet en degradeert heeft eigenlijk gewonnen en krijgt de beker! ‘Laatsten die eersten zijn’. Opmerkelijk nieuws. Want eigenlijk willen we allemaal de eerste én de beste zijn. Dat leerden we al op school: om de beste van de klas te zijn! De eerste zijn: dat probeert elke topsporter. Baas zijn over anderen, veel mensen onder je hebben, dat is toch 't hoogtepunt van elke carrière. Wat dat betreft heeft elke begrafenisondernemer de hoogste sport van de ladder bereikt: op het kerkhof heeft hij de meeste mensen onder zich.

We hebben zelfs een Tv-programma dat ‘de eerste, de beste’ heet. Je ziet hoe sterke mannen een locomotief voorttrekken met een staaldraad die ze tussen hun tanden geklemd houden. Je ziet mensen met een motor door een wand van glas rijden of door een zee van vuur. We zien mensen die van hoge bruggen in ondiepe rivieren duiken. We vinden dat geweldig! Zij zijn de eersten, de besten. Hun namen staan met eerbied vermeld in het ‘Guinessbook of Records’. ‘De eerste, de beste’. Dat proberen we eigenlijk ‘allemaal te zijn. En wat moeten we dan vanavond met het woord van Jezus dat de eerste de beste, in de hemel, de laatste zal zijn? De woorden van Jezus komen vandaag terecht in 'n harde wereld, waarin je alleen maar vooruitkomt, als je met je ellebogen werkt en over de ruggen van mensen heen kruipt.

Jezus gaat naar een bruiloft en ziet tot zijn ergernis hoe mensen elkaar verdringen om de beste plaatsen te bezetten. Van Jezus krijgen ze de teleurstelling van hun leven: alle creditkaarten mogen weer terug! In het Koninkrijk gelden andere maatstaven! De toespraak van Jezus bestaat uit twee gedeelten: eerst krijgen de gasten ervan langs, maar daarna ook de gastheer. Deze heeft alleen mensen uitgenodigd, bij wie hij ook weer wordt uitgenodigd. Zo blijft de kring gesloten! Jezus zegt: ook mensen voor wie iedereen zijn neus ophaalt zijn van harte welkom op het wereldfeest. Ook de mensen met de versleten koppen, de stoflongen, de vale ogen. Mensen met lamme handen en dove oren. Mensen die het zo met zichzelf getroffen hebben, moeten maar bezien of er ergens achterin een plaatsje overblijft.

Dat is het criterium waarmee Jezus de zaak beoordeelt. Zijn criterium zal zijn: heb je mijn kinderen zien staan langs de straten van Syrië en langs de stegen van Irak en Afghanistan? Ben je langs je ouders heengelopen, langs je vrouw, je vriend, langs je eigen kind? Heb je je naaste, heb je Mij zien staan of liggen? De kerk van de toekomst zul je niet herkennen aan de hoge kerktorens, maar aan de wijze waarop wij opkomen voor elkaars onvermogen.

Als we straks met elkaar het brood breken, doen we dat in verbondenheid met hen voor wie geen tafel gedekt staat. Breken en delen tot zijn gedachtenis. Geen bruiloftsmaal alleen. Het is een gedachtenis. Bij Jezus liep de maaltijd uit op een bloedige terechtstelling. Een man als Martin Luther King heeft dat begrepen, toen hij zei: ‘Misschien zal er bloed vloeien in onze strijd om een andere wereld. Maar als er dan toch bloed moet vloeien, laat het ons eigen bloed zijn!’ Maar ook zijn strijd om een betere wereld werd gesmoord in het bloed van de martelaren.

De laatste durven zijn! Jezus heeft dat waar gemaakt. Jezus, kleingekregen, doodgeknepen, neergeslagen, veracht als een worm. Maar toch is Hij de hoofdpersoon geworden van het bruiloftsmaal. Degene om wie het hele feest draait. Het is een wereldfeest van kleinen en geringen, van vertrapten en mislukten, van gevangenen en zieken, van hongerigen en dorstigen. Kortom: het feest van kleingemaakte mensen. Zij zitten bij God vooraan.

De eerste, de beste! Jezus zet een kind in ons midden en zegt: ‘Als je niet bent als dit kind, kom je de hemel niet eens in. En zo vormen de woorden uit het evangelie van vandaag weer een tijdbom onder een wereld die ondersteboven moet! De onderste steen zal en moet boven komen.