Fiat voluntas tua, sicut in cælo et in terra

Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel

CARITASZONDAG - JAAR VAN BARMHARTIGHEID

werken van barmhartigheid

Vandaag is het in de geloofsgemeenschappen van RK Amstelland de dag van de Caritas. Caritas betekent ‘Liefde voor je naasten’, vooral voor hen die dat hard nodig hebben. Paus Franciscus heeft dit jaar 2016 uitgeroepen tot ‘Jaar van de Barmhartigheid’. Het Hebreeuwse woord voor Barmhartigheid is ‘Rachum’. En dat woord betekent dat je door de nood van de ander geraakt voelt tot in je baarmoeder. En dan gaat het over de relatie van een moeder met haar kind. Of zoals de meeste moeders zeggen: ‘wat er ook gebeurt met mijn zoon of dochter, voor hen staat mijn deur altijd open.

Jezus vraagt van ons dat wij op dezelfde manier omgaan met elkaar en elkaar zien als broeders en zusters van een en dezelfde vader. En dat heeft geweldige consequenties. Dat betekent ook dat als het gaat om de miljoenen vluchtelingen. Het gaat ook hier om mensen die familie van ons zijn. Het zijn onze eigen broers en zussen. Het zijn onze eigen familieleden die het oorlogsgeweld en de honger ontvluchten en een veilig onderdak proberen te zoeken. En we mogen in onze zorg voor elkaar de Caritas bedrijven, alsof het onze eigen kinderen zijn die bij ons aankloppen.

Die levensovertuiging wordt goed uitgedrukt in het evangelie van vandaag, dat bekend staat als het evangelie van ‘het Eindoordeel’. Op zes manieren wordt uitgedrukt hoe we evangelisch kunnen leven, hoe wij zijn Koninklijke Weg kunnen gaan. Later zijn we ze ‘de zeven werken van Barmhartigheid’ gaan noemen. Zes worden er vandaag genoemd. De zevende heeft men er in de middeleeuwen bijgevoegd: het begraven van de doden. Dat was in die tijd waarin de pest in Europa eenderde van de toenmalige inwoners in Europa door de vreselijke besmetting het leven kostte. Iemand begraven was toen een uiterst riskante onderneming, je kon zelf besmet raken. Een beetje te vergelijken met de mensen die in onze tijd van de Ebolavirus hun doden hebben begraven.

De werken van barmhartigheid. Vandaag hoorden we dat we hongerende mensen te eten moeten geven, dorstigen te drinken, vreemdelingen moeten opnemen, naakten kleden. Dat we zieken en gevangenen moeten bezoeken. De Werken van Barmhartigheid komen we ook bij andere godsdiensten tegen. In het christendom krijgen ze echter een speciale betekenis. Jezus zegt: als je zó handelt, als je al die werken doet, dan doe je dit aan Mij. Ik leef onder de hongerigen, ik bevind me onder de dorstigen. En als je een zieke bezoekt, dan bezoek je Mij, als je een vreemdelingen opneemt, dan neem je Mij op. Als je bij een gevangene langsgaat of iemand helpt die in de bajes heeft gezeten, dan doe je dat aan Mij. Als je een dode begraaft, dan leg je als het ware Mij in het graf. Onze godsdienst is dienst aan God, in al die mensen die op onze barmhartigheid zijn aangewezen. Zonder de Werken van Barmhartigheid, zonder Caritas, zonder Liefde, is er geen christendom.

Ons geloof vraagt dat wij ons blijven inzetten voor de meest kwetsbaren in onze samenleving. En dat proberen wij ook in onze Augustinusgemeenschap. U heeft dat aan het begin van deze viering gehoord. Caritas Amstelland zamelt levensmiddelen in voor moeder Teresa, het Jeanette Noëlhuis en het Harriet Tubmanhuis. Huizen die ondersteuning en onderdak bieden voor de meest kwetsbaren. We zetten ons in voor de stichting Migrant Moeder en Kind. We houden onze intussen bekende kerstactie, waarin we aantal gezinnen een kerstpresentje geven. We houden ons ook bezig met noodhulp. Enkele huishoudens krijgen een wekelijkse aanvulling van hun boodschappen En de Caritasgroepen proberen ook in te spelen op de toenemende eenzaamheid in onze samenleving. Ook voelen we ons aangesproken door de vluchtelingen, die als onze eigen broeders en zusters, hun onderdak hebben gevonden in het Amstelveense Kronenburg. En u begrijpt dat wij bij al deze en andere Caritasactiviteiten niet zonder uw hulp kunnen!

Nog even terug naar het Evangelie van vanmorgen. In het evangelie van vanmorgen gaat het om het eindoordeel. Daar staan de schapen tegenover de bokken. Dan wordt er recht gesproken: ‘het Laatste Oordeel’. En ik denk dat God dan maar één vraag voor ieder van ons heeft. De vraag van: ‘mens, waar is je broer? Waar is je zuster? Heb je hen langs de kant van je levensweg laten staan? Of heb je ze weggedrukt misschien in de berm van je leven, genadeloos over het hoofd gezien, fijngeknepen, doodgezwegen? De naam van mijn Vader betekent ‘Ik-ben-er-voor-jou’. Hebben je zijn Naam in je leven waar gemaakt door er te zijn voor elkaar zoals Hij er is voor ons? Of heb je je ook laten meeslepen door de ‘machten’ van onze tijd: eerzucht en heerszucht, geld en goederen?

Zal het Laatste Oordeel precies zo gaan als we in het evangelie hoorden? Ik denk het niet. Het verhaal van vanmorgen is een parabel, een gelijkenis. De schapen tegenover de bokken verwijst naar een gebeuren uit de dagelijkse praktijk van het herdersleven. Schapen en geiten worden samen geweid. De meeste schapen in Israël hadden witte wol en brede staarten. Geiten vochten met hun horens, ze konden over afzettingen springen en vraten jonge aanplantingen kaal. Ze konden de leiding nemen binnen een kudde schapen. Maar werden ’s nachts van de schapen gescheiden. De kleur van hun vacht was meestal zwart en die kleur werd geassocieerd met zonden. Daarom ook was het een geitenbok, die beladen met de zonde de woestijn in werd gestuurd.

Matteüs gebruikt dit beeld van zwart en wit, van schapen en geiten, om goed en kwaad uit te beelden. Het goede behelst de werken van barmhartigheid, het slechte behelst de gerichtheid op het eigen ikke, ikke en de rest kan… Maar u voelt ongetwijfeld aan wat de diepste zin van het verhaal is. Dat wij als mensen voor God verantwoording zullen moeten afleggen over hoe wij om zijn gegaan is met zijn broeders en zusters die in nood verkeren. Rekenschap afleggen aan Hem die ons het leven heeft gegeven en die ons daarmee verantwoordelijk heeft gemaakt voor een schone, barmhartige en leefbare wereld, waarin wij samenleven als kinderen een en dezelfde Vader… En wat de Caritas betreft: één ding is duidelijk: liefde kent geen grenzen. Échte liefde is grenzeloos.

© Ambro Bakker s.m.a.
Pastoor-deken RK Amstelland
Locaties: H.Augustinus